Gebaseerd op wat we in het nieuws zien, lijken dit de Richtlijnen voor Leiders in Tijden van Crisis:
- Als je kritische vragen krijgt over wat fout liep, antwoord op de niet-gestelde vraag wat je allemaal voor flinks gedaan hebt.
- Wanneer je maar de kleinste mogelijkheid ziet, wijs bliksemsnel naar de fouten van anderen.
- Ook al heb je het zelf nagelaten, blijf hameren op de verantwoordelijkheid die elk van ons moet nemen.
- Blijf gewoon steeds hetzelfde zeggen, tot je ineens iets helemaal anders zegt. Beweer dan dat je dat laatste altijd al hebt gezegd.
Ik zie hierin duidelijk de stuiptrekkingen van een oud en versleten denkkader:
Als leidinggevende moet je altijd alles onder controle hebben, alle antwoorden weten en orders geven. Mensen moeten dan doen wat hen wordt opgedragen, en dan komt alles goed.
Dit lukt niet meer. Degenen in charge lopen hierin vast, omdat de realiteit onvoorspelbaar, onzeker, complex en onduidelijk is.
De mensen die verondersteld worden mee te gaan in alles wat wordt beslist, zien en ervaren die lastige realiteit ook. Net daarom is het ontkennen van gemaakte fouten ongeloofwaardig.
Doen uitschijnen dat je altijd alles onder controle hebt, is, zeker als leidinggevende, heel vermoeiend.
Voor diegenen die ernaar staan te kijken wordt het stilaan onnozel.
We hebben dringend nood aan een nieuw kader:
Als leidinggevende bepaal je de koers, zet je de bakens en vraag je input om bij te sturen en te verbeteren. Mensen zijn bronnen van kennis en inzichten, en samen worden stappen vooruit gezet.
Hoe heerlijk verfrissend zou dit zijn:
‘Jongens toch, dit is zo moeilijk. Ik heb een fout gemaakt en ik heb er echt slecht van geslapen.
Het is complex, lastig en ik kan niet beloven dat ik vanaf nu alles perfect ga doen.
Met wat ik nu weet ga ik de plannen aanpassen.
En ik zal er helder en duidelijk over communiceren.’
Dàt is de persoon die ik zou respecteren. Dat is de vrouw/man die ik zou vertrouwen.
Dat is de leidinggevende die mensen helpt te groeien.
Een oprechte, openhartige uitspraak als deze zou ervoor zorgen dat mensen begrip gaan opbrengen voor het feit dat het gewoon moeilijk is het juiste te doen, zeker in tijden van crisis.
Het zou ons helpen mee te denken, mee te zoeken en milder te worden.
Milder voor diegenen die aan het roer staan én milder voor onszelf.
We weten veel niet. We doen wat we kunnen met wat we nu weten.
Morgen kan dat weer helemaal anders zijn.
Vermoeiend, soms behoorlijk frustrerend, maar het is de enige weg vooruit, stap voor stap.
Inspiratie haalde ik o.a. uit het boek ‘De onbevreesde organisatie’ van Amy C. Edmondson.