Ga naar de inhoud

Lastige mens of lastige situatie?

Stoppen met zagen, gewoon meer initiatief nemen, professioneel zijn, een tandje bijsteken.
Hoe moeilijk kan dat nu zijn?

In de communicatietrainingen ‘Omgaan met moeilijke situaties’ waar ik als rollenspelacteur fungeer, vragen we deelnemers welke gesprekken ze willen oefenen, wat ze lastig vinden en waar ze beter in willen worden.
Dikwijls omschrijven mensen geen moeilijke situaties, maar ‘moeilijke mensen’. Met de vraag naar een aantal ’tips-en-tricks’ die ervoor zorgen dat de ander na dat gesprek het gemotiveerde, zelfstandig teamlid wordt dat wel doet wat we verwachten.

Doordat ik naar de verhalen luister met het doel het gesprek zo realistisch mogelijk te maken, leef ik me in die ‘lastige medewerker’ in.
En vind ik altijd wel een mogelijke verklaring van het gedrag.
Want mensen doen wat ze doen omdat ze daar een goede reden voor hebben.
Er zijn heel weinig mensen die zeuren, taken ontwijken, verantwoordelijkheden ontlopen met het doel ‘jou eens goed tegen te werken.’

“Ongelooflijk, zo zou die dus echt reageren, hé!”
Natuurlijk, want ik heb begrip voor die persoon die ik neerzet en ik reageer op wat mijn gesprekspartner zegt en doet.
En dan zeg ik bijvoorbeeld in de nabespreking van een gesprek dat niet het gewenste resultaat had:
“Je hebt op een koude manier nog eens opgesomd wat ik verkeerd heb gedaan en waarom dat zo verkeerd was.
Je hebt niet gehoord dat ik het nu ook besefte. Hoewel je het niet hebt uitgesproken, voelde ik uit alles dat jij heel kwaad was en me eigenlijk niet meer in je team wilde hebben. Daardoor werd ik ook boos, voelde ik me heel alleen, en schakelde ik uit.”

Alles wat je denkt, vindt en voelt, neem je mee in een gesprek.
Sta jij zelf onder grote druk?
Geloof je er nog in?
Wat vind je echt van de ander?
Het is cruciaal om voor een gesprek stil te staan bij hoe jij naar de lastige situatie kijkt, wat de impact van het gedrag van de ander is op jou, en wat je nodig hebt om zo rustig en open mogelijk het gesprek in te stappen.

De sleutel tot verandering van iemands gedrag ligt niet in het veroordelen ervan, maar in de nieuwsgierigheid naar waar dat gedrag vandaag komt..
“Zèg, ik ben toch geen psycholoog!”
Nee. En begrip hebben voor iemand is niet hetzelfde als gelijk geven of toegeven.
Maar wanneer je iemand al 3 keer dezelfde boodschap hebt gegeven, en er verandert niets, zal een 4e keer met net iets andere woorden ook niets opleveren.
Dan is vertraging nodig om uiteindelijk wél verandering te realiseren.
Zodanig dat een moeilijke mens er al iets minder moeilijk uitziet en iedereen verantwoordelijkheid kan nemen voor het eigen gedrag.

Imagecredits Tania Yakunova